Gamen, is het slecht voor je?

Op technologisch gebied verandert er nog steeds heel veel, maar de wil om samen te spelen blijft erg groot. Wel zien we dat kinderen vandaag de dag steeds vaker binnen videogamen, in plaats van buiten aan het spelen. Hoe kunnen we met videogames kinderen stimuleren om vaker buiten te gaan spelen? En is (binnen) gamen wel zo slecht voor je als dat we vaak denken? Sander Bakkes, onderzoeker en universitair docent aan de Universiteit Utrecht, geeft uitleg.

Positieve effecten van gamen

“Er zijn heel veel positieve effecten van videogamen op te noemen. Zo heeft het spelen van een game met andere kinderen een positieve invloed op de sociale en emotionele ontwikkeling van een kind. Deze positieve effecten vallen vanuit allerlei invalshoeken te verklaren. Spelen doe je vaak samen, waardoor je ongemerkt (en op een leuke manier) aan het oefenen bent met sociale interactie. Je leert daarnaast rekening te houden met elkaar, om samen te werken en/of je leert goed met elkaar te communiceren.”

“Ook als je alleen een game speelt, wordt het gevoel van competentie vaak verhoogt. Je wordt ergens steeds beter in en je wilt iedere keer jezelf overtreffen. Maar ook creëert het spelen van een videogame een gevoel van sociale verbondenheid; je kunt je eigen ervaring relateren aan die van je vriendjes, vriendinnetjes of andere mensen die ook het spel hebben gespeeld.”

Negatieve effecten van gamen

Zijn er ook negatieve invloeden te benoemen van het spelen van videogames? “Negatieve effecten van gamen zijn doorgaans minder aanwezig dan wordt aangenomen. Het is niet zo zwart-wit als veel mensen denken”, concludeert Sander.

Negatieve effecten op games? “Het is niet zo zwart-wit als veel mensen denken”

In de media zien we vaak het woord ‘game verslaving’ en zou gamen tot agressief gedrag leiden. Onderzoek laat daarentegen zien dat videogames niet de oorzaak zijn van agressief gedrag. Videogames worden soms als een soort uitlaatklep gebruikt voor agressief gedrag, zonder dat dit gedrag zich vertaalt naar de echte wereld. “Dit is heel normaal”, vertelt Sander, “vergelijk het maar met hoe kinderen spelen met fantasie-zwaarden of plastic pistooltjes. Het is speels en experimenteel gedrag waar doorgaans niemand pijn of hinder van ondervindt. Je zou zelfs kunnen stellen dat het kinderen helpt om te oefenen met situaties die mogelijk tot een conflict kunnen leiden; om voorbereid te zijn op wat mogelijk zou kunnen gebeuren en daar goed op te kunnen reageren en te anticiperen.”

Ligt een gameverslaving om de hoek?

Maar wanneer spreken we van een game verslaving? Wanneer zijn er wel negatieve effecten te zien van het spelen van videogames? “Pas wanneer mensen extreem veel met games bezig zijn en hun sociaal functioneren er onder lijden, dan verdwijnen de positieve effecten en is er sprake van een gameverslaving.” “Maar”, stelt Sander, “dit gebeurt niet vaak; veelal signaleert iemands sociaal netwerk al mogelijke problemen vóórdat het gamegedrag een verslaving wordt.”

Buitenspelen of (binnen) gamen?

“In de basis is het belangrijk dat kinderen zich in een omgeving bevinden, waar ze op een veilige manier speels en exploratief gedrag kunnen vertonen. Bij voorkeur in een sociale omgeving waar kinderen leren omgaan met onverwachte gebeurtenissen, elkaar te vertrouwen en aan te voelen. Een buitenomgeving biedt vaak de ideale conditie hiervoor. Maar, het belangrijkste is het spel an sich”, vertelt Sander verder. “Samen spelen heeft een grote positieve invloed op de ontwikkeling van een kind. Het is vooral belangrijk dát kinderen spelen en in welke omgeving dat precies gebeurt, binnen of buiten, dat is minder van belang. Zo lang ze maar (samen) een positieve spelervaring hebben en dit op een veilige manier doen.”

Buitenspelen met interactieve games

Hoe stimuleren we om kinderen toch meer buiten te spelen? Sander: “Het is belangrijk om buiten een publieke ruimte te ontwerpen welke kinderen uitnodigt om speels en exploratief gedrag te vertonen. Digitale middelen kunnen hieraan bijdragen en zelfs stimuleren dat kinderen de publieke ruimte gaan gebruiken. Het perfecte voorbeeld hiervan is toch wel Pokémon Go. Met dit spel gaan kinderen buiten op jacht naar Pokémons in de echte wereld! Door te lopen komen de Pokémons vanzelf op je pad en via de app op je telefoon kun je deze vangen. Op deze manier stimuleer je kinderen om naar buiten te gaan en blijven ze in beweging.”

“Naast een interactieve app, zoals Pokémon Go, zijn er nog genoeg andere voorbeelden te bedenken over hoe we kinderen kunnen stimuleren om meer buiten te spelen. Zo is mijn collega Ronald Poppe bijvoorbeeld bezig met Interactieve Speelplaatsen, waarin met slim geplaatste projecties – die reageren op de spelende kinderen – opeens heel creatief spelgedrag kan ontstaan tussen kinderen die anders misschien niet met elkaar in contact waren gekomen. Los van digitale technieken, zullen kinderen altijd de drang hebben om te spelen. Het is met name ook aan de (groot)ouders en eventueel de leerkrachten om een goede balans te vinden tussen buitenspelen en (binnen) te gamen.”

Over Sander 

Sander geeft op de Universiteit Utrecht les in het vak ‘game-ontwerp’ en doet onderzoek naar persoonlijke spelervaringen. Daarnaast is hij mede-coördinator van het project ‘Healthy Play Better Coping’, waarin hij samen met het Wilhelmina Kinderziekenhuis en de Amsterdamse game-ontwikkelaar IJsfontein een spel proberen te ontwerpen voor chronisch zieke kinderen. Het doel van dit spel is het verminderen van veel ervaren gevoelens van eenzaamheid en sociale exclusie van deze kinderen. In zijn vrije tijd speelt Sander verstoppertje met zijn kat en droomt hij over boomhutten bouwen.

18442 keer gelezen

Ik wil dit delen

Meer weten

MEER INSPIRATIE

Bellenracen

Doe de bellenrace! Alles wat je nodig hebt, is een bellenblaas en iets om een start- en eindstreep te maken. Iedereen klaar? Lees dan deze speeltip.

200 x gedaan!

Stimuleren om buiten te spelen

Buitenspelen tijdens de ramadan

Buitenspelen is van alle tijden en van alle culturen en blijft zo belangrijk. Of het nou tijdens de coronacrisis of de ramadan is. Halil: “Door naar buiten te gaan leer je je omgeving op een spelende manier kennen.”

3061 keer gelezen

DOE MEE MET DE JANTJE BETON SPEELBEWEGING

1164x792_icoon_Wijzende vinger_blauw

DEEL JOUW SPEELTIP

Heb jij een leuke, stoere, spannende of creatieve speeltip? Wij ontvangen ze heel graag! Hoe meer tips, hoe meer speelvreugde. Dank je wel!

blauw_JB_Mail

BLIJF OP DE HOOGTE

Word gratis lid van onze speelbeweging! Ontvang maandelijks de allerleukste speelinspiratie én steun de missie om kinderen meer te laten spelen.

blauw_JP_euro

STEUN BUITENSPELEN

Je kunt Jantje Beton op allerlei manieren steunen. Bijvoorbeeld door geld te geven. Help je ook mee om spelen mogelijk te maken?

STUUR EEN TIP IN

Jantje Beton registreert jouw gegevens volgens de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG). We gebruiken deze gegevens om je te informeren over onze activiteiten. Als je de mails niet meer wilt ontvangen, geef ons dat dan door via info@speelbeweging.nl.

Meer informatie lees je in het privacybeleid van Jantje Beton.

JA, IK HOU VAN SPELEN!

Door GRATIS lid te worden van de speelbeweging ontvang je maandelijks de leukste speeltips, interssante speelweetjes en stoere speelverhalen in jouw mailbox. We sturen je 1 tot 2 mails per maand.

Jantje Beton registreert jouw gegevens volgens de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG). Meer informatie lees je in het privacybeleid van Jantje Beton