Feit: Kinderen gamen. Maar welke skills ontwikkelen zij hiermee?

Kinderen gamen, dat is een feit. Dit baart een hoop ouders zorgen. Moeten mijn kinderen niet buitenspelen? Zitten zij niet onnodig hun tijd te verdoen achter dat scherm? Dit zijn terechte vragen die belangrijk zijn om te beantwoorden in een steeds digitaler wordende samenleving. Zeker nu corona in zijn tweede fase zit, is het duidelijk dat werken en spelen blijvend gaat veranderen en wij opnieuw moeten nadenken over de manier waarop wij onze vrije tijd nuttig kunnen besteden.

Is gamen goed voor de ontwikkeling?

Al voor het coronavirus zaten kinderen steeds vaker achter het scherm in plaats van buiten te spelen. Van buitenspelen weten we hoe goed dat is voor de ontwikkeling van je kind. Bij games weten wij dat niet zo goed. Ook is het nog niet zo ingeburgerd dat je wel degelijk belangrijke skills leert tijdens het gamen.

“Gamen is geen weggegooide tijd”

Voordat ik verder in ga op de skills die je allemaal kan leren door te gamen, wil ik duidelijk maken dat ik daarmee niet aanmoedig dat kinderen meer moeten gaan gamen. Dat doen zij uit zichzelf al voldoende. Ik wil vooral het perspectief bieden dat de tijd die zij spenderen aan hun games geen weggegooide tijd is.

Het behalen van doelen het oplossen van problemen

Net als bij films zijn er een hoop verschillende genres in games die door veel kinderen worden gespeeld. Ik moet daardoor een beetje generaliseren omdat je met elke game wel weer andere skills zou kunnen trainen. Over het algemeen zijn games er in ieder geval op gericht om een probleem op te lossen of een duidelijk doel te behalen. Het is aan de speler om uit te zoeken hoe hij dat op kan lossen. Onderweg komt hij verschillende uitdagingen tegen die hij aan moet gaan en problemen die hij moet oplossen om zijn doel te bereiken. Doordat kinderen vaak verschillende games spelen, worden zij stiekem getraind in snel ontdekken wat een spel van hun vraagt en wat zij vervolgens moeten doen om deze problemen op te lossen. Hiermee ontwikkelen zij zeer pragmatische vaardigheden, die zij ook buiten het gamen om goed kunnen gebruiken en inzetten.

De stijd met elkaar aangaan

Daarnaast hebben veel games tegenwoordig de mogelijkheid om samen met andere kinderen of tegen anderen te gamen. Veel kinderen zoeken hun vriendjes digitaal op om samen te werken of de strijd met elkaar aan te gaan. Op deze manier leren zij samenwerken op een bepaalde manier waar veel volwassenen op dit moment nog heel erg aan moeten wennen.

“Gamen is net als vogels spotten”

Gamen traint kinderen ook om snel afwijkingen te spotten. Met name in schietspellen, maar ook in Puzzle games als Candy Crush moet je in een korte tijd kunnen zien waar de afwijking zit er daar op reageren. Deze manier van gefocust kijken en uitzoeken waar iets zit, is te vergelijken met mensen die graag naar vogels kijken. Die weten ook altijd ineens ergens een vogel te spotten, terwijl je voor je gevoel in een leeg bos aan het wandelen bent. Deze manier van kijken traint kinderen tijdens het gamen. Dit helpt hen om snel te begrijpen hoe dingen werken en, mochten zij de interesse hebben, goede vogelaars te worden.

Falen kan en mag

Een andere belangrijke ontwikkeling die een kind meekrijgt tijdens het gamen, is dat hij kan en mag falen. Wanneer een kind gamet, mag hij zo vaak als hij wil proberen om zijn doel te bereiken. Daarbij zal hij regelmatig falen. Het is aan hem om dat te accepteren en het nog een keer te proberen en eventueel zijn strategie aan te passen om het deze keer wel met succes te doen. In veel school en buitenspelsituaties is dat wat lastiger. Een onvoldoende voor een toets staat vast en vallen uit een boom kan blijvende gevolgen hebben.

Ondersteun je kind

Dit brengt mij wel op een aantal zeer belangrijke randvoorwaarden. Alle bovenstaande skills worden pas relevant zodra wij dit serieus nemen! Kinderen hebben niet door dat zij iets leren, dat zij mogen falen, dat zij beter worden in iets als wij hen daar niet op wijzen. Hierin zit een belangrijke rol voor de ouder, die in alle gevallen deze ontwikkeling van hun kind moet begeleiden. Wanneer je kind buiten speelt en het lukt hem of haar niet om in de boom te klimmen, dan moedig je hem of haar aan en ondersteun jij je kind om het toch voor elkaar te krijgen.

“Negeer je wat je kind achter een scherm doet, dan wordt het vanzelf nutteloos tijdverdrijf”

Bij gamen krijgen kinderen deze ondersteuning vaak niet waardoor jij als ouder ook niet je kind kan begeleiden in zijn ontwikkeling. Het is daarom belangrijk om games als zijnde online spel met net zoveel liefde en aandacht te begeleiden als elke andere vorm van spel. Wanneer je een kind achter een scherm zet en negeert wat hij of zij daar doet, leert en ervaart dan wordt het vanzelf nutteloos tijdverdrijf.

Over Huib

Huib is co-founder van iamprogrez, een toegepast psycholoog, gamification expert, gamer en vader van twee kinderen. Huib zet zich graag af tegen het negatieve stigma op gamers en wil ouders en de maatschappij helpen om meer grip te krijgen op de potentie van gaming.