Buitenspelen stimuleren met de gedachte van Speeldernis

Ieder kind is gek op buitenspelen! Gelijk uit school rennen ze naar huis om daarna alle straten langs te gaan om hun vriendjes en vriendinnetjes op te halen. Dit gebeurde vroeger bijna iedere dag, maar nu steeds minder. Ouders stellen dan vaak de vraag: ‘Hoe zorg ik dat mijn kind meer gaat buitenspelen?’ Ian Mostert, directeur van Speeldernis, heeft het antwoord: “Kinderen spelen niet minder buiten omdat ze het niet leuk vinden, maar omdat de ruimte beperkt is en het vertrouwen van ouders en professionals er steeds minder is.”

Hoe kunnen we kinderen stimuleren om buiten te spelen?

Speeldernis is de oudste natuurspeeltuin van Nederland. Door de jarenlange ervaring met de natuurspeeltuin geeft Ian regelmatig presentaties aan gemeentes en scholen, zodat zij steeds meer de waarde inzien van natuurlijk spelen en leren. Speeldernis is naast natuurspeeltuin ook een kennispartner. Ian: “Door de jaren heen valt het mij op dat het eigenlijk begint bij de volwassenen en beleidmakers.” Tegenwoordig is men steeds angstiger en willen ouders niet dat kinderen bepaalde risico’s aangaan. Er wordt onnodig angst gecreëerd. Het is voor kinderen heel belangrijk om te leren wat ze wel en niet kunnen en durven. Grenzen verleggen en jezelf ontwikkelen. Leren durven in een voor kinderen overzichtelijke en veilige omgeving”, aldus Ian.

“Het is voor kinderen heel belangrijk om te leren wat ze wel en niet kunnen en durven.”

“Daarnaast”, vertelt Ian verder, “wordt er veel gebouwd in gemeentes. Hier worden de belangen van kinderen en gezinnen vaak vergeten. Voor gezonde kinderen en gezinnen heb je ook ruimte nodig. Het liefst met informele speelplekken en natuur. Wanneer je ouders en professionals vraagt hoe zij vroeger buiten speelden was dat haast altijd spelend in de natuur of bij een bouwplaats. Daar beleefden zij uren vol avontuur. Nu lijken zowel ouders als professionals dat vergeten te zijn. Daarnaast zijn ouders vaak bang dat hun kind iets overkomt en professionals zijn bang voor risico’s, de verantwoordelijkheid en claims die kunnen volgen. Dit zorgt er nog meer voor dat de belangen van kinderen, voor een gezonde en vrije ontwikkeling, niet meer centraal staan in het beleid. Het resultaat is vaak weinig ruimte en een saaiere door volwassenen voorbedachte omgeving.”

“Bij Speeldernis willen we iedereen bijbrengen dat niet alleen standaard speelplekken en speeltuinen leuk zijn om te spelen, maar kinderen ook veel kunnen met een groenstrook of het parkje om de hoek.”

“Spelen, leren en beleven in de natuurspeeltuin”

Ian: “Bij Speeldernis vinden wij het heel belangrijk dat de kinderen centraal staan en niet de professionele belangen of angsten van ouders en verzorgers. Het is zo zonde dat kinderen nu kattenkwaad van vroeger eigenlijk helemaal niet meer mogen uithalen.” Maar wat is er dan nodig om kinderen meer buiten te laten spelen? Dat zijn twee dingen, geeft Ian aan. Ian: “Nummer 1 is de ruimte. Hier komt de gemeente bij kijken en moeten ze bij het maken van hun beleid goed over nadenken. Nummer 2 zijn de ouders en verzorgers. Vaak willen kinderen wel buitenspelen, maar doordat er te weinig interessante en veilige speelplekken in de buurt zijn, laten ouders en verzorgers hun kinderen minder snel naar buiten gaan.Gelukkig hebben kinderen voldoende fantasie om er zelf een ‘buitenspeelfeestje’ van te maken. Dus laat ze vooral wél naar buiten gaan!”

Buitenspelen is goed voor de ontwikkeling

Buitenspelen is zoveel meer dan alleen spelen in de buitenlucht. Ian: “In de natuurspeeltuin zie ik zo vaak dat kinderen zelf spellen of activiteiten bedenken. Buitenspelen stimuleert dus de fantasie van kinderen. Sommigen maken een heksensoep van blaadjes, takjes en zand. Anderen vormen een groep met verschillende kinderen en bedenken hun eigen tikspel. Buitenspelen is heel goed voor de sociale vaardigheden, motorische ontwikkeling én creativiteit van kinderen. Bovendien is buiten bewegen in de natuur van groot belang voor de geestelijke en lichamelijke gezondheid voor iedereen en voor stadskinderen in het bijzonder.”

Groene schoolpleinen om buiten te spelen

Speeldernis wil graag hun eigen kennis en ervaring overbrengen op scholen. Zo geven ze bijvoorbeeld trainingen aan scholen. “Dit zijn trainingen die wij o.a. in samenwerking met Jantje Beton en IVN hebben aangeboden”, zegt Ian. “Op dit moment doen er zes scholen mee aan zo’n traject. Tijdens dit traject gaan de scholen aan de slag met een ontwerper om een ontwerp voor het nieuwe, groene schoolplein te maken. Dit schoolplein zal dan ook na schooltijd open zijn, zodat buurtkinderen daar kunnen spelen. Hiermee creëren we dus als het ware een perfecte speelplek waar ouders hun kinderen (met een gerust hart) naar toe kunnen laten gaan!” 

Ervaar zelf wat buitenspelen met kinderen doet

Het kan voor velen nogal abstract zijn om over speelnatuur te praten. Ian: “Daarom nodigen wij niet alleen kinderen uit in onze natuurspeeltuin, maar vragen wij ook of de ouders meekomen.” Waarom? Omdat de ouders dan kunnen ervaren wat het met hun kind doet. Ze zullen zien dat hun gedrag verandert en hoe ze samen spelen met andere kinderen. “Een mooi voorbeeld hiervan heb ik wel”, vertelt Ian. “Er komen door het jaar allerlei verschillende schoolgroepen, zo ook kinderen van het speciaal onderwijs. Als kinderen uit het speciaal onderwijs de hele dag binnen zitten, hebben zij voornamelijk veel problemen. Zodra ze in de natuurspeeltuin spelen en hier les krijgen kunnen ze veel gemakkelijker de dag volhouden en zitten ze ook een stuk lekkerder in hun vel.”

Over Speeldernis

Speeldernis is vooral bekend als een natuurlijke speelomgeving. Het is niet alleen een natuurspeeltuin, maar ook een kennispartner van scholen en gemeentes. Jaarlijks bezoeken zo’n 35.000 volwassenen en kinderen Speeldernis in Rotterdam.

Over Ian

Ian is 40 jaar, woont in Rotterdam en heeft samen met zijn vriendin vijf kinderen. Als directeur van Speeldernis is Ian vaak in de natuurspeeltuin te vinden en op scholen of bij gemeentes om presentaties te geven over het belang van buitenspelen, leren en daarmee de algehele ontwikkeling van kinderen. In zijn vrije tijd vindt hij het leuk om met z’n kinderen naar buiten te gaan, een potje te voetballen, werken in de tuin of te (race)fietsen.