20-20-2-richtlijn: minder beeldschermgebruik, meer buitenspelen!

In dit digitale tijdperk is het steeds gebruikelijker dat kinderen tablets gebruiken om mee te spelen. Doordat kinderen steeds vaker spelen op een tablet, neemt dit de plaats van het buitenspelen over. Ook heeft meer beeldschermgebruik effect op de ogen van een kind: kinderen kunnen bijziend worden. In samenwerking met verschillende zorgprofessionals pleit Vasanthi Iyer, opleider van jeugdartsen bij TNO, voor een eenvoudige vuistregel (in het leven geroepen door het Oogfonds) om bijziendheid onder kinderen tegen te gaan en buitenspelen te stimuleren: de 20-20-2-vuistregel.

Effect van buitenspelen op ogen

Steeds meer kinderen maken gebruik van een tablet of iPad om spelletjes op te spelen. Vasanthi: “Wij leven in een digitale tijd. Op het moment dat we het woord ‘te’ toevoegen, kan beeldschermgebruik een probleem worden, om te beginnen bij kinderogen.” Intensief beeldschermgebruik veroorzaakt verschillende oogklachten, waaronder vermoeide, droge of branderige ogen, wazig of dubbelzien en hoofdpijn. Het kan zelfs leiden tot bijziendheid. Bijziendheid ontstaat bij activiteiten waarbij het voorwerp dichtbij is, zoals gamen en laptop- of smartphonegebruik. “Omdat bijziendheid de snelst toenemende oogafwijking wereldwijd is, de oorzaak complex en hoge bijziendheid kan leiden tot ernstige slechtziendheid, worden leefregels geadviseerd, waaronder buitenspelen”, zegt Vasanthi.

Hanteer de 20-20-2-vuistregels

“Om oogproblemen te voorkomen adviseren oogartsen de 20-20-2-vuistregel. De 20-20-2-vuistregel houdt in: na 20 minuten op een telefoon of tablet kijken, moet er een pauze van 20 seconden worden genomen waarbij je in de verte kijkt. De 2 staat voor 2 uur per dag naar buiten.” In samenwerking met een groep multidisciplinaire professionals, waaronder een oogarts, kinderartsen, psychologen, bewegingswetenschapper, jeugd verpleegkundige, mediaopvoeding coach, fysiotherapeut, maar ook een oma en een ouder, worden de vuistregels verspreid onder de verschillende achterbannen. Een vuistregel moet gemakkelijk te onthouden zijn. Daarom is gekozen voor 20-20-2 en bijvoorbeeld niet voor 30-50-4. 

“Mijn tip voor ouders? Praat erover en wees consequent met het hanteren van de regels.”

Vasanthi geeft aan dat het zeer van belang is dat ouders de 20-20-2-richtlijn bespreekbaar maken en consequent zijn met het hanteren van regels rondom tablet- en/of iPadgebruik. Er worden maximale uren beeldschermtijd geadviseerd, waaronder door mediaopvoeding.nl. “Twee uur per dag buitenspelen is een minimum. De Wereld Gezondheidszorg Organisatie WHO adviseert zelfs drie uur per dag (buiten)spelen onder de vijf jaar. Dus hoe meer bewegen en spelen, hoe beter”, zegt Vasanthi.

Buitenspelen is de redding

Ook Vasanthi heeft van dichtbij meegemaakt wat de effecten van buitenspelen zijn op de ogen. “Mijn dochter is inmiddels eind twintig jaar, maar van kleins af aan was ze altijd een studiebol. Ze was constant aan het lezen. Na een check bij de oogarts kwamen wij erachter dat ze fors bijziend was, en dat op jonge leeftijd! Na deze diagnose zijn een aantal aspecten veranderd in het leven van mijn dochter. Wij zijn o.a. gaan wonen in een groene, kinderrijke omgeving, waardoor ze steeds meer buiten is gaan spelen. Als ik nu terugkijk, denk ik dat het buitenspelen haar redding is geweest. Haar ogen zijn namelijk een stuk minder snel achteruitgegaan. Ik denk dat als ze niet meer was gaan buitenspelen, dat ze zeker wel ernstig bijziend was geweest (-6). Waar ik nog steeds heel blij mee ben is dat ik destijds ook jonge ouders in de wijk heb betrokken bij het buitenspelen door jaarlijks gezamenlijk een straatspeeldag te organiseren. Dit wordt nu nog steeds door andere jonge ouders voortgezet. Het organiseren van buitenactiviteiten draagt bij aan sociale binding van niet alleen de buurtkinderen, maar ook de ouders. Kortom, gezonde ontwikkeling van alle kinderen inclusief kinderogen, waaronder die van mijn dochter.”

Over Vasanthi

Al van jongs af aan wilde Vasanthi Iyer bijdragen aan de maatschappij en koos daarom om dit te doen via de publieke gezondheidszorg. Als jonge dokter, opgeleid in India is Vasanthi ruim 30 jaar geleden als ‘migrant van niet-Westerse achtergrond’ in Nederland komen wonen en werken. Vanwege deze achtergrond, maar ook in haar rol als AJN ambassadeur VisusInzicht, pleit ze voor gezonde kinderogen niet alleen in Nederland maar ook internationaal. Vasanthi is nu werkzaam als opleider van jeugdartsen bij TNO.